Project 11/85

Van Stinzenplant tot Börgbloumkes

Noord Nederland

Groen erfgoed

Het project ‘Van Stinzenplant tot Börgbloumkes’ is een initiatief van Landschapsbeheer Groningen, Landschap Noord-Holland en Landschapsbeheer Friesland. Zij werken daarin samen met andere partijen om de stinzenflora-biotopen in de waddenregio te herstellen, ontwikkelen en behouden voor de toekomst.

De partijen zien namelijk steeds meer oorspronkelijke groeilocaties verdwijnen, waardoor de stinzenflora-biotopen als bijzonder groen erfgoed onder druk staan. Daarnaast gaat bij de bestaande locaties de kwaliteit van de stinzenflora achteruit. Het project beslaat meerdere jaren en is ondersteund door BPD Cultuurfonds. In 2025 werd al de vernieuwde Stinzenflora-monitor gelanceerd.

Holwortel. Foto: It Fryske Gea
Van Stinzenplant tot Börgbloumkes

Stinzenplanten zijn bol-, knol- en wortelgewassen, zoals sneeuwklokjes, krokussen en bosanemonen. Deze bijzondere verwilderende voorjaarsbloeiers zijn onlosmakelijk verbonden met historische plekken in het noordelijke zeekleilandschap langs de Waddenkust. Denk aan (voormalige) stateterreinen in Friesland, borgterreinen in Groningen en rond stolpboerderijen in Noord-Holland. Daar zijn de planten eeuwen terug door vroegere edelen geïntroduceerd vanuit Zuid- en Midden Europa. Ze bleken zich goed thuis te voelen op de kalkrijke klei.

Eeuwenlange bladtoevoer, een humusrijke bodem in combinatie met goed beheer hebben gezorgd voor een unieke biotoop. En die is van grote waarde: deze vroege voorjaarsbloeiers brengen niet alleen kleur in een nog winters landschap, ze zijn ook van belang voor de biodiversiteit. 

Groot sneeuwklokje. Foto: It Fryske Gea
Online Stinzenflora-monitor

De vernieuwde website biedt een gebruiksvriendelijke bloeikalender en een handige interactieve kaart. Gebruikers kunnen hun favoriete stinzenplanten selecteren en zo in één oogopslag zien waar deze in bloei staan. Elke vrijdag wordt de website geüpdatet met actuele bloei-informatie, foto’s en tips van correspondenten. Vanwege de historie, grondsoort en ligging is iedere locatie anders en bloeit niet alles tegelijk. Zo weet je precies wanneer en waar je op pad moet om deze bijzondere flora te bewonderen.

De stinzenflora-monitor is inmiddels een begrip onder de liefhebbers van dit groene erfgoed en biedt naast de bloeikalender ook excursietips en achtergrondinformatie over het beheer en de historie van stinzenplanten.