Project 26/85

Restauratie zestiende-eeuwse schilderingen tongewelf Grote Kerk Naarden

Naarden

‘Sixtijnse Kapel van het Noorden’

In de Grote Kerk Naarden vinden op het moment grootschalige restauratiewerkzaamheden plaats aan de zestiende-eeuwse schilderingen die het houten tongewelf van de kerk sieren. De schilderingen zijn in zeer slechte staat en worden gedurende twee jaar onder handen genomen. De kerk grijpt de situatie aan om ook bezoekers de unieke kans te geven de schilderingen van dichtbij te bekijken. BPD Cultuurfonds heeft hieraan bijgedragen.

De schilderingen op het tongewelf stammen uit de periode tussen 1509 en 1518. Het geheel behelst 22 panelen die rijk beschilderd zijn met scènes uit het lijdensverhaal van Jezus Christus en uit het Oude Testament. Daaromheen zijn decoraties aangebracht van bloemen, beschermheiligen, familiewapens en symbolen van gildes die hebben meebetaald. De schilderingen zijn uniek in Noord-Europa, wat de reden is dat de Grote Kerk Naarden ook wel ‘de Sixtijnse Kapel van het Noorden’ wordt genoemd.

De schilderingen beslaan in totaal een oppervlak van 700 vierkante meter. Tegenwoordig valt het gekleurde plafond op tegenover het witte kerkinterieur. Vroeger was echter niet alleen het plafond, maar de hele kerk rijk gedecoreerd. Samen met altaren, muurschilderingen en relieken vormden de gewelfschilderingen een christelijk, symbolisch beeldverhaal.

Interieur Grote Kerk Naarden tijdens 'Hemelbestormers'. Foto: Maarten van Haaff
Interieur Grote Kerk Naarden tijdens 'Hemelbestormers'. Foto: Maarten van Haaff
Hemelbestormers

Het voortbestaan van het kunstwerk wordt echter bedreigd. De verf laat los en er zijn beschadigingen die moeten worden hersteld. In de zomer van 2024 is er een vloer onder het gewelf gelegd en een steigertrap gebouwd. Sindsdien buigt een team van ongeveer acht restauratoren onder leiding van Roos Keppler en Hinke Sigmond zich over de opdracht. Tijdens de restauratie wordt er bovendien onderzoek gedaan door de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht.

De Grote Kerk Naarden grijpt de restauratie aan om mensen onder de noemer ‘Hemelbestormers’ een exclusief bezoek aan het tongewelf te bieden. Via een trap ‘bestormt’ men de geschilderde hemel van de Grote Kerk Naarden. De steiger is voor een beperkt aantal mensen per uur onder begeleiding te betreden. Bezoekers kunnen zo niet alleen de schilderingen, maar ook de restauratie van dichtbij meemaken.