Nationaal Holocaust Namenmonument
Amsterdam
Monument voor alle Nederlandse slachtoffers van de Holocaust
In het hart van het Joods Kwartier in Amsterdam worden 102.000 slachtoffers van de Holocaust herdacht. Aan de Weesperstraat staat het Nationaal Holocaust Namenmonument, waarop voor het eerst de namen van alle Nederlandse Joden, Roma en Sinti te lezen zijn. Het monument is ontworpen door de Pools-Amerikaanse architect Daniel Libeskind, wiens ouders de Holocaust hebben overleefd. Het ontwerp van Libeskind bestaat uit 102.000 bakstenen waarop de naam, geboortedatum en leeftijd bij overlijden van ieder slachtoffer is gegraveerd. BPD Cultuurfonds heeft bijgedragen aan de totstandkoming van het monument.
Gedenkplaats vol symboliek
Het gebruik van baksteen, dat als bouwmateriaal niet weg te denken is uit het Nederlandse straatbeeld, verwijst naar het Nederlandse verleden waar de slachtoffers deel van uitmaken. Boven de bakstenen muren met de namen lijken vier spiegelende objecten van roestvrijstaal te zweven. De ruimte daartussen symboliseert de onderbreking tussen het heden en het verleden die de Holocaust teweeg heeft gebracht.
Het namenmonument is in meer opzichten symbolisch. Bezoekers van de gedenkplaats lopen tussen de muren door in een labyrint van herinnering. De bakstenen zijn zodanig gegraveerd dat de namen van slachtoffers letterlijk tastbaar zijn. Van bovenaf is in de plattegrond van het monument ‘לזכר’ te lezen, het Hebreeuwse woord voor ‘in herinnering aan’.
Het monument is zorgvuldig ingepast in de omgeving, zowel fysiek als vanuit historisch opzicht. De locatie aan de Weesperstraat en haar omgeving is nauw verbonden met de geschiedenis van het Amsterdamse Jodendom. Op zondag 19 september 2021, ruim 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, werd het monument daar onthuld door Koning Willem-Alexander.